Como recordo e homenaxe a todos os que participaron daquela xesta presentamos a continuación eses pequenos retrincos de ?a outra historia?. Un breve resumo de once meses nos que o Real Club Deportivo fíxose a si mesmo abandonando o ostracismo da Segunda División e finalizando outra etapa, aquela bautizada coa épico lema do ?Camiña ou Rebenta?.
-As fichaxes daquela tempada foron oito: Yosu (Sestao), Stojadinovic e Albístegui (Mallorca), Ricardo Albisbeascoechea (Valladolid), Mújika (Real Sociedade), Vila (Sporting), Draji Kanatlarovski (Estrela Vermella) e Peio Uralde (Athletic Club). Poucos lembran, con todo, que desde algúns sectores da afección producíronse duras críticas pola experiencia daqueles homes. Lendoiro respondeu ?aquí sempre se ve a palla no ollo alleo?.
-O 18 de agosto de 1990 a prensa coruñesa fíxose eco, mesmo en titulares, da aprobación do novo deseño da camiseta deportivista. Aquel formato orixinal foi aprobado en asemblea por 89 votos a favor, 18 en contra e 8 abstencións, e supuxo todo un símbolo do cambio que se aveciñaba na institución.
-Naquel ano sentou un precedente de democracia no fútbol español ao prosperar a súa proposta ante a asemblea do Club, de que todos os socios cun ano de antigüidade e ininterrompida de dúas, puidesen ter dereito a voz e voto nas asembleas; punto que suscitou un apoio abafador de 86 votos. O Real Club Deportivo converteuse no primeiro Club de España en establecer a dita norma.
-Aquela asemblea tamén serviu para a presentación dun informe histórico; aquel de os auditores Diego Comendador e Luciano de Deus sobre a auditoría ás contas do Club. Determinouse que a débeda do Club con directivos anteriores era de 174 millóns, dos que estaban documentados ?bastante fielmente? 130.
-Días despois de presentada a auditoría unha das persoas implicadas na ?nebulosa? que esta revelara ao redor das contas do Club chegou a realizar estas declaracións: ?Non me fagan falar. Este Club vaino a afundir ese que está aí? ?en referencia ao Presidente e á directiva actual-.
-Nunha entrevista a principios de tempada o Presidente deportivista chegou a manifestar o seu escepticismo ante metas que, dez anos máis tarde, non parecen tan afastadas. ?O pensar que o Deportivo poida ser campión intercontinental ou de Europa, a verdade é que non vas descartar algo tan bonito como iso, pero de entrada non sería sensato. Pero o Deportivo non ten porque ser menos que unha Real Sociedade, Sporting, Osasuna... equipos dese nivel que creo é onde no fondo está o límite da propia cidade?-dixo-.
-O Deportivo gañou aos penaltis o seu sexto trofeo Enma Cuervo en Ribadeo fronte ao Oviedo. Días despois, o 15 de agosto, o neno Ismael Regueiro converteuse no socio número 13.000 do equipo branquiazul.
-A expectación da afección foi tan grande durante a pretemporada que tan só no trofeo Juán Acuña, celebrado o 27 de agosto contra o Burgos (1-1) os ingresos superaron as 960.000 pesetas.
-No primeiro partido de Liga os deportivistas gañaron por 2 a 0 fronte ao Elxe. En Riazor déronse cita 18.000 persoas das cales 15.070 eran socios. O Presidente do Elxe, sorprendido por tan avultada cifra, comentoulle ao seu homólogo no Deportivo que eles con semellante cantidade de socios farían milagres, ao que o máximo mandatario deportivista respondeu: ?pois nós facemos realidades e gañamos partidos?.
-Aínda que xa houbera críticas a pouco de empezar a liga, o 21 de novembro asinouse unha boa serie ao gañar ante o Xerez por 2-0. Nunha tarde xélida os deportivistas despregaron o xogo máis quente de toda a tempada, cunha segunda parte sensacional de Vila que deixou atónito ao técnico xerezano, quen declarou ao final ?enfrontámonos ao campión de segunda?.
-Nas semanas previas ao R.C.Deportivo-R.C.Celta algunhas persoas encargouse de quentar o choque con accións pintorescas e chegando a inventar un slogan chamado ?non piques, non vaias?. Devandita mensaxe foi criticado polo propio Presidente do Celta, José Luís Álvarez, quen manifestou ?eu vou ir á Coruña como vou moitas veces ao longo do ano, onde teño moi bos amigos e seguirei acudindo ao fútbol como facía antes?. Por se isto fose pouco no Celta ? Raio Vallecano (2-2) do 18 de novembro a afección viguesa manifestou a súa discrepancia contra as formas dos que caldeaban o ambiente aplaudindo o primeiro gol do Deportivo en Málaga.
-O 13 de Decembro, o mesmo día que o Deportivo empataba a ceros en partido de Copa contra o Atlético Baleares, inaugurouse unha placa dedicada ao entrañable masaxista Vicente Cucarella. A Directiva quixo así cumprir a promesa á que outras se comprometeron pero que con todo non satisfixeran. A placa colocouse á beira dos vestiarios xusto á esquerda do túnel de saída ao campo, e o seu texto reza: ?O Real Club Deportivo en memoria de Vicente Cucarella Borrás, como recoñecemento ao labor profesional realizada en beneficio do deporte coruñés?
-O seis de xaneiro despois da derrota por 2-1 en Lleida contra un rival directo produciuse un pico de tensión con Arsenio. Por iso no partido de ida da quinta eliminatoria de Copa -disputado o 9 de xaneiro de 1991 contra o Málaga- un sector de afeccionados increpou e insultou ao adestrador deportivista cando decidiu sustituír a Ricardo Albisbeascoechea No seguinte partido de Liga contra o Levante, Riazor exhibía unha pancarta en contra do técnico de Arteixo, pero todo quedou en mera anécdota despois da vitoria por 5 a 0 dos coruñeses aquel día.
-Os que criticaban a Arsenio fixeron popular a máxima de que o técnico deportivista ?...era capaz de coller á mellor dianteira de Europa e convertela na mellor defensa...?. Moitos dos seus defensores aducían que conseguir algo semellante era todo un logro. Os resultados desa tempada deron a razón a Arsenio.
-Ante o Murcia na Condomina o 21 de xaneiro o R.C.Deportivo utilizou por primeira vez a nova camiseta. E os 15.000 espectadores que acudiron ao estadio non só viron a orixinal indumentaria senón tamén un espectacular partido no que o Deportivo tivo o dominio territorial, atacou constantemente e creou numerosas ocasións. Con todo importantes erros defensivos propiciaron unha derrota por 3 a 2.
-No seguinte partido, contra o Raio Vallecano, Juan Anxo Barros Botana estreouse como Delegado do Deportivo. O coñecido como ?Barritos? era directivo do Colexio Galego de árbitros e fora colexiado de categoría nacional e mantense na actualidade no mesmo posto.
-O 10 de marzo no Muro de Zaro de Avilés, o R.C.Deportivo empatou a uns contra os asturianos nun dos históricos desprazamentos do deportivismo por terras norteñas. Viaxaron ata oito penas e máis de 2000 afeccionados fixeron do Muro de Zaro un enclave galego. Tras un primeiro tempo no que os coruñeses deberon sentenciar co 0-2, veu o empate local no minuto 73. Ese día, á mesma hora do partido, en Arteixo era enterrado o irmán de Arsenio Igrexas.
-A comezos de abril o Augusto César Lendoiro confirmou un dato moi importante xa que o balance do Club era favorable en 51.252.607 pesetas, o que facía prever un superávit de sesenta millóns. Dábase a circunstancia de que os ingresos eran superiores en 100 millóns ao previsto. Con todo en caso de ascenso podería darse a circunstancia de que non chegase a existir ?o superávit como tal? pois habería que pagarlle aos xogadores 62,5 millóns en concepto de curmás. ?Oxalá...? dixera o Presidente.
-O 29 de abril perdeuse en casa por 2-3 contra o Eibar e os afeccionados creron ver o rexurdimento do ?meigallo?. Con todo aquel partido tiña que chegar por simple estatística xa que tan só cedeuse un punto en Riazor. Ao final Arsenio comentou con ton apesadumbrado: ?...faltou velocidade e dinamismo no xogo, sobre todo na execución das xogadas e no movemento do balón (...) Xogouse rematadamente mal, moi mal, con demasiada concentración de xogadores no centro do campo (...) probablemente lamentemos ao final da competición esta derrota de hoxe?. Afortunadamente non foi así.
-Aos poucos minutos de finalizar o devandito partido o Presidente celebrou unha improvisada rolda de prensa na que exhortou a toda a afección a levantar o ánimo e a loitar en pos dun ascenso que aínda estaba ao alcance do Club: ?Quero facer un chamamento á afección deportivista no momento máis difícil, sen dúbida, que está a pasar o equipo nesta tempada. Hoxe pídolle aos afeccionados coruñeses que, máis que nunca, estean co equipo?.
-O 4 maio fichouse a un descoñecido, Miroslav Djukic. Leste, en declaracións á prensa, declarara a súa admiración por Beckenbauer, o que provocou non poucos comentarios nos bares da cidade. O mesmo día do anuncio da súa fichaxe o Club cumpría as vodas de ouro do Primeiro Ascenso a Primeira División; todo un sinal. Ninguén sabía que poucos días antes aquel mozo líbero traballaba cunha máquina nas obras de Belgrado.
-Unha clave do ascenso foi o 2-1 contra o Salamanca do 12 de maio. No minuto 93, e co público entregado a un injustísimo empate, Fran centrou á área, Vila rematou ao pau dereito e o rexeite mandouno Stojadinovic ao traveseiro. Algúns din que o balón xa descendeu dentro da porta, pero aínda así Vila remachou.
O estadio estalou. Fíxose xustiza. Gañouse contra o árbitro e contra o ?meigallo?. Algúns foron moi conscientes diso e derramaron bágoas. Arsenio, indignado polo acontecido sentenciou ?Non pitou o penalti porque non lle deu a gana?. Volvíase a alcanzar a segunda praza.
-Para o partido contra o Real Murcia a mobilización do deportivismo foi xeral e desde o primeiro momento rexistráronse colas nas oficinas da Mariña. As entradas ían desde as 5.000 ás 1.800 pesetas para o público e as 1.000 e as 300 para os socios. Aos poucos días xa funcionaba a revenda e o prezo chegou a triplicarse. O venres vendéronse 31 dos 42 millóns do cargo en despacho de billetes e xa se daba por feito que 30.000 persoas rebentarían Riazor. Tamén para aquel partido anunciouse a ?peregrinaxe? das formigoneiras de Bergantiños.
-O partido contra o Murcia tamén foi histórico para Alvedro, xa que o equipo pimentonero foi un dos primeiros en fretar un voo chárter para aterrar na pista coruñesa.
-Ao seis e dous minutos da tarde do 9 de xuño de 1991, vinte anos e dous días despois do último ascenso, comezou a arder a cuberta de preferencia nada máis empezar o partido final. Case todos os presentes interpretárono como un novo signo de infortunio, pero anos máis tarde aquel lume converteuse nun dos símbolos da nova era. Lume purificador que marcaba un antes e un despois.
-Stojadinovic declarou ao final do partido ?Este ambiente é impresionante?; Aspiazu: ?Foi a miña maior alegría no deportivo?; Peio Uralde ?Esta afección merecíase o ascenso?; José Gil ?Os sufrimentos mereceron a pena?; José Ramón ?O sucedido é algo inenarrable?; Arsenio ?voume feliz pois o Deportivo respondeu e ascendeuse a Primeira?. Grazas a todo o equipo, ao técnico e á afección, o Deportivo conseguira o tan ansiado obxectivo: o ascenso.
-Nas celebracións do ascenso o Presidente do Deportivo, Augusto César Lendoiro, pronunciaba unha frase que sería coreada por miles de seguidores: ?Barça, Madrid, xa estamos aquí!?. Foron moitos os que riron a ocorrencia, pero foron moitos tamén os que viron naquela frase unha sentenza, case unha profecía que marcou para sempre a historia do Real Club Deportivo.
